Skip to main content

Hoe herken ik een mannelijke vleermuis?

  • Titel - weetjes: Hoe herken ik een mannelijke vleermuis?
  • Main Afbeelding (niet nieuws): Anatomisch plaatje van mannelijke meervleermuis
  • Inleiding:

    Bij meervleermuizen bevinden zich de teelballen en bijballen aan de buitenkant van hun lichaam  (terwijl vogels hun zaadcellen veilig verstoppen). Best onhandig tijdens het vliegen, en vooral tijdens het kruipen door smalle kieren en spleten (pas tijdens de paartijd zullen mannen sperma produceren, dus dit probleem is maar van korte duur). Maar waarom is dat eigenlijk zo?

    De reden waarom bijna alle zoogdieren sperma buiten hun lichaam opslaan is al tientallen jaren een discussiepunt tussen verschillende onderzoekers. Er zijn meerdere theorieen. De meest waarschijnlijke theorie is de ' activatie theorie'. Warm sperma zal sneller gaan bewegen. Tijdens bevruchting komt het sperma terecht in de lichaam van het vrouwtje en zal dan zsm moeten zwemmen. Het wordt dus geactiveerd. Door het sperma koel buiten de lichaamsholte te bewaren blijft het sperma langer in spaarstand en kan dus pas wanneer nodig geactiveerd worden.

     

    illustratie: A-J Haarsma

Hoe lokken meervleermuizen hun vrouwtjes?

  • Titel - weetjes: Hoe lokken meervleermuizen hun vrouwtjes?
  • Main Afbeelding (niet nieuws): mannen meervleermuis vliegen achter elkaar aan.
  • Inleiding:

    Hoe lok je als mannetje #meervleermuis een vrouwtje? Meervleermuizen maken geen aparte geluiden of hebben geen mooie haarbos om de vrouwen te imponeren.
    Het enige opmerkelijke gedrag wat we waarnemen is het vliegen van een patrouille. In lange banen vliegen mannen heen en weer over het zelfde gebied, niet zo zeer bedoeld om te jagen, maar bedoeld om de vrouwen te laten zien dat ze er zijn.
    Hoe het precies werkt weten we eigenlijk niet!



    Illustratie: Sterre van der Tak (Illusterre)

Hoe vaak per jaar kunnen vleermuizen jongen krijgen?

  • Titel - weetjes: Hoe vaak per jaar kunnen vleermuizen jongen krijgen?
  • Main Afbeelding (niet nieuws):
  • Inleiding:
    Wisten jullie dat meervleermuizen slechts 1x per jaar een eisprong hebben? Na de paring in het najaar, bewaren de vrouwtjes een hoeveelheid sperma in een speciaal opslagorgaan. Half maart vindt de eisprong plaats en wordt het opgeslagen sperma gebruikt voor de bevruchting. Ongeveer 70% van de vrouwtjes is daarna zwanger. 

    Het klinkt misschien prettig om slechts 1x per jaar een eisprong te hebben, maar het heeft ook wel een nadeel. Meervleermuizen kunnen dus ook maar 1x per jaar een jong krijgen. Daarmee is hun reproductiesnelheid dus veel lager dan bij veel andere dieren. De naam vleermuis is in die context soms wat verwarrend dus, want het is geen muis. Muizen krijgen vaak en veel jongen, vleermuizen dus niet. Goed onthouden!
     
    tekening: @illusterre

Hoe zwaar weegt een baby vleermuis?

  • Titel - weetjes: Hoe zwaar weegt een baby vleermuis?
  • Main Afbeelding (niet nieuws): weegschaal met 5 suikerklontjes
  • Inleiding:

    Na geboorte worden de jongen de eerste paarweken in het kraamverblijf achtergelaten. De jongen gaan dan graag dicht bij elkaar zitten in een soort crèche, waar ze op hun moeder wahten. Begin juni is het eerste jong groot genoeg om een vliegpoging te doen. Dit kan pas nadat alle botten bijna dezelfde lengte hebben als tijdesn volwassenheid. Een vliegvlug jong weegt ongeveer 13 gram, dat is bijna 60% van het volwassen gewicht voor een vrouwtje!

     

    foto: Niels de Zwarte

Vormen meervleermuizen een paarbond?

  • Titel - weetjes: Vormen meervleermuizen een paarbond?
  • Main Afbeelding (niet nieuws): dating cafe met meervleermuisvrouwen aan de poort
  • Inleiding:

    wist je dat meervleermuizen mogelijk paarbond vormen? Mannen en vrouwen leven hele jaar gescheiden, in het najaar zoeken de vrouwen de mannen op. Het lijkt erop dat ze altijd naar het zelfde plekje gaan om dezelfde mannen te ontmoeten. Zouden ze elkaar dan toch herkennen? Of zijn ze eigenlijk alleen trouw aan de paarplek?

     

    tekening: Sterre van de Tak (illusterre)

Waarom houden zwangere vrouwtjes van warmte?

  • Titel - weetjes: Waarom houden zwangere vrouwtjes van warmte?
  • Main Afbeelding (niet nieuws): zwanger op radiator
  • Inleiding:

    De timing van geboorte van het eerste jong hangt sterk af van de buitentemperatuur. Maar ook van de temperatuur van het kraamverblijf. Als het kraamverblijf tijdens koude nachten wordt verwarmd (bijvoorbeeld doordat de huiseigenaren hun huis en dus ook de  muren verwarmen), kunnen vrouwtjes energie besparen en net iets eerder hun jong werpen. Meervleermuizen zijn wat dat aan gaat eigenlijk net hagedissen die graag onder een warme lamp zitten. Hoewel het zoogdieren blijven natuurlijk ;-)

     

    Tekening: Sterre van der Tak (@illusterre)

Weten vleermuizen wie hun vader is?

  • Titel - weetjes: Weten vleermuizen wie hun vader is?
  • Main Afbeelding (niet nieuws):
  • Inleiding:

    Wist je dat meervleermuis vrouwen een speciaal orgaan hebben om sperma op te slaan? Vrouwtjes paren in het najaar met meerdere mannen. Evolutionair gezien is zo'n opslag orgaan heel spannend. Wordt het sperma gemengd en is het toeval wie de vader wordt van een jong. Kan het vrouwtje selecteren? Is het de eerste man die vader wordt, of juist de laatste man. First in, first out of juist last in first out. Reuze interessant, en tot nu toe nog steeds een raadsel.

     

    illustratie: Sterre van der Tak (illusterre)